Zaburzenia lipidowe

Zaburzenia lipidowe mogą stać się poważnym problemem dla układu sercowo-naczyniowego, prowadząc nawet do jego niewydolności. Co roku na świecie około 4 miliony ludzi umiera właśnie z powodu chorób związanych z układem krwionośnym, warto więc minimalizować wszystkie czynniki ryzyka. Aby określić prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń lipidowych, należy zbadać poziom cholesterolu we krwi.

Badanie zaburzeń lipidowych

W celu wykrycia zaburzeń lipidowych, wykonuje się badania laboratoryjne z próbki krwi, badając kilka parametrów:

• cholesterol całkowity (TC)
• cholesterol frakcji o małej gęstości (LDL-C)
• cholesterol frakcji lipoprotein o dużej gęstości (HDL-C)
• trójglicerydy (TG)
• cholesterol frakcji innej niż lipoproteiny o dużej gęstości (nie-HDL-C)

Głównym wskaźnikiem do szacowania ryzyka pojawienia się chorób sercowo-naczyniowych związanych z zaburzeniami lipidowymi jest badanie cholesterolu całkowitego. Często jednak nie jest to parametr wystarczający, ponieważ dane mogą być niejednoznaczne np. u osób z cukrzycą. Dlatego obok TC, zleca się także wykonanie badań pod kątem pozostałych wymienionych parametrów. Silnym wskaźnikiem czynników ryzyka rozwoju chorób związanych z zaburzeniami lipidowymi jest HDL-C. Czynnikiem wskazującym na zagrożenie jest w tym wypadku niska wartość wskaźnika.

Niski poziom HDL-C jest również związany z wysokim poziomem trójglicerydów (TG), które również wskazują na zaburzenia lipidowe. Czasami zleca się badanie trójglicerydów zarówno na czczo, jak i nie na czczo, by mieć szerszy obraz zaburzeń. Niemniej, warto pamiętać, że większość wskaźników podaje podobne wartości niezależnie od tego, czy badanie było wykonywane na czczo czy też po posiłku. Zaleca się badania na czczo, jednak wyniki uzyskane z badania po posiłku również mają dużą wartość kliniczną.

Niezależnie od wymienionych wyżej wskaźników, zleca się badanie apolipoproteiny oraz lipoproteiny α, które mogą pomóc we właściwej interpretacji stanu pacjenta.

Zaburzenia lipidowe – prewencja

Podstawowymi działaniami prewencyjnymi w zaburzeniach lipidowych są te związane za zmianą stylu życia i nawykami żywieniowymi. Badania wielokrotnie potwierdzały, że modyfikacja codziennego menu ma bardzo duży wpływ na profil lipidowy. Jednocześnie odpowiednie żywienie pozwala na zmniejszenie innych czynników ryzyka, takich jak zbyt wysokie ciśnienie tętnicze czy poziom glukozy we krwi. Badania wskazują również na wyraźną korelację pomiędzy ilością spożywanego cholesterolu ryzykiem śmierci z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego.

Ponadto wykazano pozytywny wpływ kwasów z grupy omega-6 na zaburzenia lipidowe. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 obniżają poziom LDL-C, natomiast kwasy z grupy omega-3 redukują poziom trójglicerydów. Oba rodzaje kwasów warto włączyć do diety. Unikać natomiast należy tzw. tłuszczy trans, czyli uwodornionych kwasów pochodzenia przemysłowego, które istotnie podnoszą poziom LDL-C, jednocześnie obniżając HDL-C.